Alkali gıda konusu gün geçtikte daha fazla popüler olmaya başlamış durumda. Biz de bu yazımızda sizlere kısaca alkali nedir, alkali yiyecekler nelerdir, alkali beslenme için nelere dikkat etmeliyiz bunlardan bahsedeceğiz. Fakat daha öncesinde en temel kavram olan pH değeri ile başlamak konunun anlaşılması için faydalı olacaktır.
Alkali Gıda Nedir?
Okulda kimya derslerinizi dikkatli dinlediyseniz “pH, asit, alkali” kavramlarına aşina olabilirsiniz. Değilseniz, alkali besinler hakkında bahsedebilmek için önce biraz kimya bilgilerimizi kısaca hatırlayalım.
PH, bir çözeltinin asitlik ve bazlık seviyesini ifade eden ölçü terimidir. Asitlerin pH seviyesi 7.0’dan düşük iken, alkalilerin ise 7.0’dan büyüktür. Kısaca asitler aşındırıcıdır, tadı ekşidir. Asitin bu gücü sebebiyle yediğimiz besinler, (midemizin pH seviyesi 2.0 ve 3,5 arasında olduğu için) mide asitleri tarafından sindirilir.
Kent hayatının rutininde tükettiğimiz hazır gıdaların reflü, gastrit gibi rahatsızlıklara sebep olması bu mide asitlerinin sindirim sırasında asit külünü bırakmasıdır. Artan asit yükü de zaman içerisinde vücudun ph dengesini bozmaktadır. Alkali diyetin önemi bu nedenle son yıllarda artmaktadır.
Bunun için kaçınılması gereken asidik gıdaları; et (özellikle konserve dana eti, hindi), kümes hayvanları, balık, peynir süt, süzme peynir, parmesan peyniri, yağı azaltılmış kaşar, yoğurt, dondurma, yumurta (özellikle sarısı), tahıllar (kahverengi pirinç, spagetti, yulaf ezmesi, mısır gevreği, beyaz pirinç, çavdar ekmeği, tam buğday ekmeği), alkol, soda, mercimek, fıstık ve tüm paketlenmiş ve işlenmiş gıdalar olarak sayabiliriz.
Tüm gıdaları pH kavramına göre genel bir çerçevede listelersek:
Asidik gıdalar: Yumurta, Süt ürünleri, et, kümes hayvanları, alkol
Nötr gıdalar: Şekerler, nişastalar, doğal yağlar
Alkali gıdalar: Meyveler, sebzeler, kuruyemişler, baklagiller.
Uzmanların ve doktorların yıllardır dile getirdiği konu ise, kendimizi tek tür bir gıda rutinine sokmaktansa dengeli beslenmemiz gerektiğidir. İşte tam bu noktada alkali gıda kavramı, vücuttaki asitlik dengesini sağlaması sebebiyle çok önemlidir.
Abur cubur yemekten keyif alıyorsanız, et tavuk yemekten vazgeçemiyorsanız, asitli içeceklerden uzak duramıyorsanız artık günlük planlarınıza alkali gıdaları dahil etmenin zamanı gelmiş demektir.
Alkali Gıdalar Nelerdir?
Yukarıda açıkladığımız nedenlere bağlı olarak her geçen gün daha fazla kişinin beslenme alışkanlıklarında değişiklikler meydana gelmektedir. Tabi buna bağlı artan mide sorunları da öne çıkmaktadır. Zaten bu nedenle günümüzde çoğu kişi günlük hayatını etkileyen sağlık sorunlarına çözüm bulabilmek için alkali beslenme diyeti kavramını araştırıyor. (Bu aşamada programınızı yaparken kaliteli bir meyve suyu sıkacağı alacağınız verimi üst düzeye çıkaracaktır.
Çevremizde de alkali gıdalara yönelmek isteyen kişi sayısı her geçen gün artmaktadır. Tabi ki bunda gelişen bilgi düzeyi ile alkali beslenmenin faydaları hususunun çok daha dikkat edilmesi önemli bir rol oynamaktadır. Gelin şimdi bu alkali gıdalar nelerdir birlikte göz atalım.
Yeşil Yapraklı Sebzeler
Kereviz, ıspanak, kara lahana, lahana, marul, maydanoz, gibi sebzeler alkali gıda türlerinde önemli bir yer tutar. Uzmanların günlük beslenmemize bu besinleri düzenli olarak dahil etmemiz gerektiğini söylemesi elbette sebepsiz değildir. Çünkü bu sebzeler; A, B, E vitamini, folik asit, demir, fosfor, kalsiyum ve mineralleri içermesi bakımından bağışıklık sistemini güçlendirir ve vücutta alkali etkisi yapar.
Karnabahar- Brokoli
Turpgiller sınıfına giren karnabahar, brokoli gibi sebzeler; enflamasyon (iltihaplanma) ve kanser riskini önlemede önemli olan A, C, K vitaminlerini ile fitokimyasalları (bitkilerde kendiliğinden oluşan, düzenli tüketildiğinde hastalık önlemeye yardımcı, zindelik veren bileşenleri) çok miktarda içerirler. Bu nedenle bu sebzelerin vücut sistemindeki alkali pH’ı dengeleyen alkali gıdalar olduğu bilinmektedir.
Turunçgiller
Halk arasında limon, portakal gibi C vitamini ile yüklü narenciye meyvelerini asidik biliriz ancak bu meyveler şaşırtıcı şekilde iyi bir alkali gıda kaynağıdır. Vücut sistemini detoksifiye etmeye yardımcı olan bu gıdalar mide ekşimesini de engelleyerek vücudun asitlikten kurtulmasını sağlar.
Mevsim Meyveleri
Kivi, ananas, hurma, nektarin, karpuz, greyfurt, kayısı, elma gibi meyveler iyi bir alkali gıda kaynağıdır. Vücutta birçok rol üstlenen vitaminlere, minerallere ve antioksidanlara sahip bu meyveleri birçok uzman günlük yeme planlarınıza dahil etmeyi öneriyor. Fakat bu meyveleri mevsiminde tüketmeyi ihmal etmeyin.
Kök Sebzeler
Tatlı patates, pancar, şalgam, havuç, turp, vücudun pH seviyesini koruyan alkali gıdalardır. Yüksek kolesterol seviyelerini, kalp hastalıkları ve bağırsak kanseri riskini düşürmeye yardımcı olan bu alkali gıdalar aynı zamanda bağırsaktaki iyi bakterileri artıran diyet lifi kaynağıdır.
Fakat ülkemizde bizler bu sebzeleri fazla pişirerek tüm yararlı kısımlarını kaybetmelerine sebep oluruz. Buna dikkat ederek yemeklerinize kök sebzeleri bolca dahil ederek zamanla tüketmeye alışacak ve alkali gıdaların faydasını görmeye başlayacaksınız.
Kuruyemişler
Gün içindeki açlık sıkıntılarınızı azaltmanın kısa pratik bir yolu da fındık yemektir. Fındık sağlıklı paketlendiğinde vücudunuzda alkali etki yaratan bir gıdadır. Badem, kaju fıstığı, kestane ve ceviz gibi gıdalarda bulunan çeşitli antioksidanlar ve protein; kan şekeri artışını düzenleyerek kalp sağlığına iyi gelir ve kilo dengesizliklerini kontrol eder.
Deniz Yeşillikleri
Deniz yosunu, deniz tuzu ve deniz yeşillikleri karada yetişen sebzelerden 10-12 kat daha fazla mineral içeriğine sahiptir. Birçok faydasının yanında deniz yeşillikleri yüksek alkali gıda kaynağıdır. Çorbaya, patates kızartmasına yosun ekleyebilir veya evde suşi yapabilirsiniz. Yine bu yemeklerle beraber salataya, omlete deniz tuzu serpebilirsiniz.
Alkali Besinler
Bunların dışında alkali gıda konusunda çeşitli diyet rehberini, yemek kitaplarını veya online kanalları takip ederek kendi yemek planınızı oluşturabilirsiniz. Ayrıca kolaylıkla bulabileceğiniz alkali beslenme listesi örneklerinden faydalanarak günlük rutin hayatınızı sağlıklı hale getirmek için hemen yarın bir adım atabilirsiniz.
Elbette sağlık ile ilgili tüm konularda olduğu gibi bir uzmandan destek almaya dikkat edilmeli.
